Dotacje z KPO to gorący temat tej wiosny. Pandemia Covid-19 dotknęła bardzo mocno ekonomię wielu krajów, w tym Polski. Rozwój gospodarki wyhamował, a niektóre branże ucierpiały tak mocno, że dopiero teraz podnoszą się z kryzysu. W celu zminimalizowania wpływu pandemii, zwiększenia odporności gospodarki i zapobiegania skutkom nieprzewidzianych wydarzeń w przyszłości powstał Krajowy Plan Odbudowy (znany rownież pod nazwą Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności). Przeczytaj, jakie jest przeznaczenie dotacji, kto może uzyskać środki, firmom z jakich branż pieniądze z KPO pomogą?
Czym jest Krajowy Plan Odbudowy?
Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) to krajowy program reform, który składa się z 55 inwestycji i 55 reform. Jego cel to podniesienie konkurencyjności gospodarki oraz sprawienie, aby lepiej przyjmowała niespodziewane kryzysy. Krajowy Plan Odbudowy obejmuje głównie przedsięwzięcia związane z cyfryzacją i transformacją klimatyczną. W zeszłym roku KPO został zaakceptowany przez Komisję Europejską i Radę UE. Program obejmuje reformy i inwestycje, które rozpoczęły się po 1 lutego 2020 r. i zakończą do 31 sierpnia 2026 r.
KPO jest częścią Funduszu Odbudowy Next Generation EU, który opiewa na 2.018 bln euro. W zamyśle ma m.in. pomóc europejskiej gospodarce w podniesieniu się z kryzysu po pandemii. Polska dostanie 59,8 mld euro (268 mld zł). 25,27 mld euro (113,28 mld zł) w postaci dotacji i 34,54 mld euro (154,81 mld zł) w formie preferencyjnych pożyczek.
Dotacje z KPO – warunki i kwoty
Program składa się z dwóch obszarów:
- części pożyczkowej
- części dotacyjnej
Prawie połowę środków przeznaczono na cele klimatyczne, a ponad 21% na cele związane z transformację cyfrową. Nowe inwestycje mają zapewnić wzrost gospodarczy i wzrost zatrudnienia.
Polski rząd zapewnia – w każdym z obszarów w ramach KPO zapewnimy także działania na rzecz spójności terytorialnej. Tak, aby zarówno obszary miejskie, jak i wiejskie zyskały dotacje z KPO, czyli środki na specyficzne dla nich potrzeby.
Jakie obszary uzyskają wsparcie? Podzielono je na kilka tzw. komponentów:
- Komponent A: Odporność i konkurencyjność gospodarki
- Komponent B: Zielona energia i zmniejszenie energochłonności
- Komponent C: Transformacja cyfrowa
- Komponent D: Efektywność, dostępność i jakość systemu ochrony zdrowia
- Komponent E: Zielona, inteligentna mobilność
- Komponent G: REPowerEU
Komponent A „Odporność i konkurencyjność gospodarki”
Działania, które planowane są w ramach tego komponentu skupiają się na firmach z obszaru: kultury, turystyki i gastronomii. 5000 firm będzie miało szansę na np. modernizację infrastruktury.
Również małe i średnie przedsiębiorstwa przetwórstwa rolno-spożywczego i rybackiego będzie mogło doposażyć się w nowoczesne narzędzia. Planowane jest skrócenie i budowanie odporności łańcucha dostaw produktów rolnych i spożywczych.
24 000 osób przeszkoli się w nowych branżowych centrach umiejętności.
Ważnym aspektem są kwestie digitalizacji. 3000 firm zyska doradztwo w tym zakresie, a także środki na oprogramowanie. Te i inne procesy z pewnością wpłyną pozytywnie na rozwój firm, ale również patrząc szerzej – na rozwój gospodarki.
Ważna informacja dla rodziców. Powstanie kilkadziesiąt tysięcy miejsc, w których dzieci do lat 3. będą miały zapewnioną opiekę.
Komponent B: Zielona energia i zmniejszenie energochłonności
Ten obszar stawia na ekologiczny aspekt gospodarki i zielone inwestycje. Efektem ma być poprawa jakości powietrza i adaptacja gospodarki do zmian klimatu. Duży nacisk kładzie się na odnawialne źródła energii (morskie farmy wiatrowe), podniesienie efektywności energetycznej dużych przedsiębiorstw, zazielenienie mniejszych miast oraz ograniczenie niekorzystnego wpływy przemysłu na środowisko. Podniesiono też kwestie zaopatrzenia w wodę i zadbania o tereny zdegradowane. Dzięki zgodzie Komisji Europejskiej, w ramach inwestycji KPO powstanie 12 355 nowych mieszkań w budynkach energooszczędnych (dla gospodarstw domowych o niskich i średnich dochodach). Również kilkaset placówek oświatowych ma zyskać nowe źródła energii. Wdrażanie technologii i innowacji środowiskowych, których osią jest ekologia, to kolejny krok, który wzmocni polską gospodarkę.
Komponent C: Transformacja cyfrowa
Poza transformacją ekologiczną znaczną część budżetu w formie dotacji Unia Europejska przekazuje na transformację cyfrową, tak aby inwestycje we wdrażanie technologii miały zaplecze finansowe. Inwestycje wspierające robotyzację, innowacyjne rozwiązania informatyczne, upowszechnienie bezprzewodowego i przewodowego, szybkiego internetu w obszarach tzw. „białych plam” – to tylko niektóre ulepszenia w tym ważnym obszarze. W tym komponencie zawarto również zmiany dla instytucji publicznych. Cyfrowa infrastruktura instytucji publicznych ma być lepiej chroniona przed cyberatakami. Również szkoły mają mieć wyrównany dostęp do przenośnych urządzeń multimedialnych.
Komponent D: Efektywność, dostępność i jakość systemu ochrony zdrowia
Oprócz sektora MŚP, pandemię Covid -19 bardzo mocno odczuł system ochrony zdrowia. Pieniądze z europejskiego funduszu ulokują się również w sektorze publicznym, m.in. właśnie w służbie zdrowia. Komponent D to środki na inwestycje związane z: nowym sprzętem medycznym, modernizacją placówek, liczniejszym personelem (zmiany umożliwią również przyjmowanie większej ilości kandydatów na studia medyczne). Fundusze europejskie pójdą też na upowszechnienie dostępu do usług medycznych oraz rozwój polskiego przemysłu farmaceutycznego.
Komponent G: REPowerEU
To komponent, który obejmuje zmniejszenie zależności polskiej gospodarki od paliw kopalnych. Ma to przyspieszyć zieloną transformację kluczowych sektorów gospodarki oraz znieść bariery stawiane rozwojowi odnawialnych źródeł energii. Działania na rzecz dywersyfikacji źródeł pozyskiwanej energii mają również skutkować zakończeniem importu gazu ziemnego z Rosji.
Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności – kto może wnioskować o dotacje?
Plan wzmocnienia konkurencyjności polskiej gospodarki obejmuje wsparcie małych i średnich przedsiębiorców. W końcu to ich firmy generują prawie połowę polskiego PKB. Podczas pandemii sektor MŚP poniósł ogromne straty, które wynikały również z licznych zakazów i obostrzeń.
Budżet dla sektora HoReCa opiewa na ponad 1,2 mld złotych. Pieniądze te pozwolą na wsparcie co najmniej 2,5 tys. przedsiębiorstw. Mają być przeznaczone na działania związane z dywersyfikacją działalności, rozszerzenie oferty, zakup sprzęty, wyposażenia, rozbudowę lokalu itp.
Bezzwrotne dotacje z ramach KPO są przeznaczone dla przedsiębiorstw z całej Polski, które w latach 2020 lub 2021 odnotowały spadek obrotów w wysokości co najmniej 30 proc. rok do roku.
Realizacja inwestycji nie powinna być dłuższa niż 12 miesięcy i musi zakończyć się przed 31 stycznia 2026 r.
Dotacje z KPO a wkład własny
Warunkiem uzyskania dotacji jest posiadanie wkładu własnego. Wynosi on minimum 10% kosztów kwalifikowanych. Oczywiście wyższa wartość wkładu własnego jest dodatkowo punktowana. Objęte wsparciem może być jedno, wybrane przedsięwzięcie przedsiębiorcy, więc warto skupić się na dobrym pomyśle. Dofinansowanie przyznawane będzie w ramach pomocy de minimis w postaci refundacji poniesionych wydatków.
Zegar tyka. Nabór wniosków prowadzony jest od 6 maja 2024 r. do 5 czerwca 2024 r. Co w przypadku, kiedy spełniasz wszystkie warunki, ale na przeszkodzie stoi brak wkładu własnego?
Na szczęście istnieje szybkie rozwiązanie. Aby zyskać środki przeznaczone przede wszystkim na dodatkowe sfinansowanie przedsięwzięć związanych z transformacją klimatyczną i cyfryzacją, możesz wesprzeć się pożyczką. Dobrym rozwiązaniem może być np. Wealthon POSCASH – elastyczna pożyczka pod obroty z terminala płatniczego.
To finansowanie dla firm, które cenią sobie szybkie rozwiązania (krótki wniosek online, pieniądze na koncie nawet tego samego dnia) oraz wygodę. Spłata pożyczki następuję automatycznie (Wealthon potrąca niskie kwoty z dziennego obrotu na terminalu na rzecz spłaty, a resztę odsyła na konto).
Dotacje z KPO jako impuls do działania
Dofinansowanie z KPO ma służyć przede wszystkim zniwelowaniu skutków pandemii. Ale ma być przede wszystkim impulsem do działania dla wielu branż. Małe i średnie firmy są papierkiem lakmusowym polskiej gospodarki, tak więc działania na rzecz odbudowy ich pozycji są próbą odbudowania całej gospodarki. Jednak jak doświadczenie pokazuje, nie wystarczy dać pieniądze. Równie ważne to pobudzić kreatywność, innowacyjność i chęć do inwestowania we własne firmy. Oczywiście zapewniając przy tym godne warunki społeczne, prawne i ekonomiczne.
